Zobacz więcej

Leczenie odleżyn w warunkach domowych

Odleżyny najczęściej występują u osób starszych, przewlekle chorych, unieruchomionych. W praktyce spotykamy sie z odleżynami u chorych z porażeniami i niedowładami, zwłaszcza po urazach rdzenia kręgowego. Dysfunkcja narządu ruchu, zaburzenie czucia i czynności zwieraczy, stwarzają idealne warunki dla powstania odleżyn. Powstają one w wyniku długotrwałego ucisku na tkanki, w wyniku którego dochodzi do zaburzenia ukrwienia w miejscu ucisku.

Teoretycznie odleżyna może powstać też u zdrowego człowieka, po długotrwałym ucisku na określony punkt ciała, jednakże osoba zdrowa, po pewnym czasie miejscowego niedokrwienia, zaczyna odczuwać nieznośny ból. Zmusza to ją do usunięcia uciskającego przedmiotu lub zmiany pozycji. Chory porażony bólu tego nie odczuwa, dlatego zmysł ten musi być zastąpiony pamięcią o zagrożeniach i postępowaniu przeciwodleżynowym.

Odleżyny powstają u osób starszych i chorych leżących najczęściej w okolicach potylicy, uszu, łokci, łopatek, kości guzicznej i krzyżowej, stawu biodrowego i kolan.

Odleżyny, wg stopnia zaawansowania dzieli się na:

1. zaczerwienienie blednące pod uciskiem,
2. nieblednące zaczerwienienie,

3. otarcie, pękniecie naskórka, pęcherz,

4. owrzodzenie zajmujące skórę i tkankę podskórną,

5. obecność martwicy siegającej głębiej -do powiezi, mieśni i kości.

Niezwykle istotna jest profilaktyka przeciwodleżynowa, w tym odpowiednia toaleta osoby narażonej na powstawanie odleżyn.

W zapobieganiu odleżynom należy uwzględnić następujące elementy:

1.  wpływanie na aktywność chorego (w łóżku, na wózku),
2.  uświadomienie o konieczności zmiany pozycji i pomoc przy zmianie pozycji,

3.  wnikliwa kontrola objawów klinicznych (ból, duszność, przykurcze),

4.  ustabilizowanie pozycji ciala chorego za pomoca odpowiedniego sprzętu,

5.  regularna zmiana pozycji,
6.
  zapewnienie dostępu powietrza poprzez wyeliminowanie podkładów gumowych
     i foliowych,
7.
  codzienna obserwacja skóry chorego wraz ze stosowaniem zabiegów
     poprawiających ukrwienie skóry,
8.
  unikanie urazów ciała,
9.
 wyeliminowanie bezpośredniego wywierania sił na ciało chorego, poprzez 
     stosowanie odpowiednich technik zmiany pozycji, odpowiedniej bielizny
     pościelowej i osobistej (materiały naturalne, pozbawione zgrubień, szwów,
     guzików), niekrochmalonej,
10.
stosowanie opatrunków i przylepców nieodparzających,
11.
stosowanie pieluch typu "pampers",
12.
stosowanie poduszek i materaców przeciwodleżynowych,
13.
zwracanie uwagi na dietę, ze szczególnym uwzględnieniem białka i soli
    mineralnych.

Jeżeli nie uda się nam zapobiec powstaniu odleżyny to leczenie odbywa się za pomocą
środków farmakologicznych, czy specjalistycznych plastrów przepisanych przez lekarza.
W aptece dostępne są bez recepty kremy na bazie srebra i soli srebra. Srebro posiada właściwości bakteriobójcze ibakteriostatyczne, a zatem przyspiesza gojenie rany. Ozonella (Oliwa z oliwek ozonowana) – po kontakcie z płynami ustrojowymi uwalnia aktywny ozon, wspomagający proces rewitalizacji i regeneracji odleżyny. Dodatkowo dzięki jednonienasyconym kwasom tłuszczowym i witaminie E i roślinnym polifenolom chroni i pielęgnuje skórę. Balsam Szostakowskiego (AVILIN) – wspomaga naturalne funkcje regeneracji tkanek

Aby rana odleżynowa mogła się w prawidłowy sposób goić niezbędne jest stworzenie odpowiednio wilgotnego środowiska rany, właściwieobniżonego pH, stałej temperatury oraz okluzji, czyli nieprzepuszczalnego opatrunku dla pary wodnej. Takie warunki sprzyjają gojeniu rany i chronią przed zakażeniem.Plastry powinny być dobierane i zmieniane ściśle według zaleceń lekarza, ponieważ rana odleżynowa może występować w różnej fazie gojenia. Może być w postaci martwicy czarnej lub żółtej (z dużym wysiękiem), charakteryzującej się bólem wywołanym reakcją zapalną i zakażeniem bakteryjnym. Kolejna faza to odbudowa ubytku tkanki oraz ziarninowania, a w końcowym etapie zasklepianie rany w postaci blizny. Opatrunki powinny być zmieniane odpowiednio często przez opiekuna osoby starszej. Nowoczesne plastry mogą być zmieniane nawet co 7 dni. Ich zmiana jest bezbolesna, poza tym stwarzają odpowiednie warunki przyspieszające gojenie rany i są łatwe w stosowaniu. Przykładami plastrów dostępnych w aptekach (na receptę, także refundowanych lub bez recepty) są: Granuflex, Comfeel Plus, TenderWet, PermaFoam.
czy opatrunki ze srebrem metalicznym Aqua-Gel Ag, Atrauman Ag. Pod wpływem wydzieliny z rany opatrunek uwalnia jony srebra o bakteriobójczym działaniu. Stosuje się je po konsultacji z lekarzem i w zależności od rodzaju rany.

Z innych alternatywnych metod leczenia odleżyn stosuje się naświetlanie lampą emitującą światło spolaryzowane. Może być stosowana samodzielnie w domu po konsultacji z lekarzem jako uzupełnienie terapii. Ma działanie dezynfekujące oraz wspiera proces regeneracji.